Talentherkenning: waarom het oog van de meester niet genoeg is

Blogs door Team NMC Bright

Louis van Gaal kon het niet treffender formuleren. De oud-topcoach zegt over talentherkenning: “Het oog van de meester heb ik altijd belangrijk gevonden. Maar als je dit combineert met wetenschappelijke inzichten, komen twee werelden bij elkaar”.  Van Gaal stelt dat voor het herkennen van talent meer nodig is dan alleen het oog van de meester. Talentherkenning is een complex vakgebied. Wat het zo complex maakt, schetsen we kort in dit artikel.

  1. Talent en context zijn onlosmakelijk verbonden

Een succesvolle sporter herken je niet in de wieg. Maar vaak maakt het wel uit waar die wieg heeft gestaan. Talent en context zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Voor het herkennen en selecteren van talent is het daarom belangrijk om niet alleen te kijken naar de prestatie op het veld, maar ook achterliggende factoren zoals kwantiteit en kwaliteit van trainen mee te nemen.

  1. Talent herkennen is een lange-termijn proces

Je wordt geen talent van de een op de andere dag. Het ontwikkelen van talent is een langdurig proces. Wat iemand op jonge leeftijd doet aan oefenen, trainen en spelen vergroot of verkleint de kansen op toekomstig succes. Waar vaak selectiekeuzes op basis van momentopnamen worden gedaan, vraagt het herkennen van talent een lange adem. Je kunt pas talent herkennen als je kinderen langere tijd volgt in hun ontwikkeling. Herkennen van talent is dan ook een proces van jaren.

  1. We sluiten te veel sporters uit

Jac Orie stelt in zijn podcast (met de mooie titel “Icecast”) dat hij niet gelooft in ‘talent’. Het is volgens hem slechts een momentopname. Hij kijkt liever naar de potentie van de groeicurve van zijn sporters dan naar het huidige prestatieniveau. Het plafond van een nu goed presterend talent ligt misschien wel veel lager dan bij iemand die nu minder goed presteert. De definitie van talent en hoe we over talent nadenken, sluit volgens Orie heel veel mensen uit. Met een andere kijk op talent kunnen we meer grip krijgen op de ontwikkeling van diegenen die nu nog buiten de boot vallen.

  1. Talent ontwikkelt zich grillig en onvoorspelbaar

Omdat talentontwikkeling een langdurig proces is, kan er onderweg van alles gebeuren. Ga maar na, hoeveel talenten uit een willekeurig nationale jeugdselectie vinden hun weg naar de absolute top? En wie had gedacht dat Primoz Roglic na zijn wereldtitel schansspringen bij de junioren zes jaar later bij de beste wielrenners ter wereld zou horen? Talent ontwikkelt zich grillig en onvoorspelbaar. En dat maakt talentherkenning een niet te onderschatten en erg interessant vakgebied.

  1. Talent herkennen tijdens de groei

Wat het nog complexer maakt is dat kinderen fysiek, sociaal-emotioneel en cognitief ontwikkelen, terwijl wij op momenten proberen te herkennen of ze talent hebben. Het groei- en rijpingsproces bij kinderen heeft ook invloed op huidige en toekomstige sportprestaties. In het herkennen van talent houden we hier vaak nog onvoldoende rekening mee waardoor we kinderen buitensluiten dan wel ‘de verkeerde kinderen’ selecteren.

  1. Talentontwikkeling is van veel factoren afhankelijk

Vaak wordt met een (te) eenzijdige blik naar talent gekeken. We houden bij het identificeren en selecteren van talent rekening met één of enkele variabelen (‘hij heeft een goede techniek of motoriek’), terwijl sportprestaties en talentontwikkeling van veel factoren afhankelijk zijn. Deze multi-variabiliteit maakt talent herkennen complex. En zelfs wanneer je je bewust ben van deze complexiteit, blijkt het enorm lastig om daar rekening mee te houden bij talentselectie. Een eenzijdige blik op talent doet onvoldoende recht aan die complexiteit. Dat moet in onze optiek veranderen.

Vanaf februari start de opleiding Talentherkenning in sport. Lees hier meer over de opleiding. Er zijn nog plekken beschikbaar voor de Basic (online) en Advanced opleiding. Check www.talentherkenninginsport.nl voor alle details.